Geçtiğimiz günlerde internette gezinirken Sanayi ve Ticaret Bakanlığının sayfasına yolum düştü. Site son derece kolay kullanılabilir bir şekilde dizayn edilmiş. “On-line neler yapabilirim” düğmesine bastığınızda karşınıza tüketici ve reklam şikayetleri ile ilgili bir sayfa geliyor. Bu sayfaya girdiğinizde gerek reklamlarla ilgili gerekse satın aldığınız mal ve hizmetlerle ilgili şikayetlerinizi aktarabileceğiniz formlar önünüze geliyor.
Bu formları dolduranlar var mıdır diye düşünürken, “Duyurular” sayfasından Reklam Kurulu Kararlarının olduğu bölüme girdim. 13 Temmuz 2004 tarihinden 12 Temmuz 2005 tarihine kadar 300 den fazla reklam ve tanıtım faaliyetine para cezası ve durdurma cezası verildiğini gördüm. Reklamveren firmalara 7,198,190 YTL, medya kuruluşlarına ise 2,904,241 YTL ceza kesildiğini gördüm. Yani bu kurum, bir sene içerisinde toplam 10,102,431 YTL ( 7,483,282 ABD $) ceza kesmiş.
Bu cezaların önemli bir kısmı TV ve basında yayınlanan reklamlara yönelik. Billboard ve Radyo gibi mecralara da ceza gelmiş ve yaklaşık %90’ı yukarda belirttiğimiz iki mecrada yoğunlaşmış. Bu cezalara bir de RTÜK’ün kestiği para cezalarını ve kapatmalardan dolayı TV ve Radyoların gelir kaybını eklersek çok ciddi rakamlara ulaşırız.
Gerek Bakanlığın gerekse RTÜK’ün uyguladığı bu cezalar reklam sektörünün kayıplarıdır. Zira ceza olarak ödenen bu paralara sonuçta yine reklam bütçelerinden ödenmekte ve aynı oranda bütçeler küçülmektedir. Reklamveren firmalar bundan sonra daha dikkatli olmak zorundadırlar. Çünkü her iki kurum da artık modern cihazlarla ve çok hızlı olarak medyayı takip etmektedir. Medya kuruluşları da aldıkları reklamları bundan sonra daha ciddi denetlemek zorundadırlar. Çünkü hem kendileri de sorumluluk altına girip ceza ödemekte hem de elde edecekleri reklam gelirleri ceza oranında azalmaktadır.
Hangi firmaların ne kadar ceza aldığını söz konusu siteden izlemek mümkün. Dolayısıyla burada döküm vermeyeceğim. Ama Sağlık sektörü ile Gıda sektörünün ceza sıralamasında başı çektiğini söyleyebilirim.
