Bu sayımızda reklam harcamaları bakımından yılın ilk üç ayını değerlendirelim istedik. Genel olarak baktığımızda, reklam sektöründe geçtiğimiz yıla göre hem TV’de hem de basında ciddi bir artış yaşandığını görmekteyiz. Geçtiğimiz yıl radyo reklam harcama ölçümleri yapılmadığından, radyo ile ilgili analizlerimizi bu yılın ilk üç ayının verilerini dikkate alarak yapacağız. Analizimize TV reklamları ile başlayalım:
TV REKLAM PAZARINDAKİ BÜYÜME
TV reklam pazarındaki büyümeyi incelemek için iki önemli bulguldan yararlanmaktayız : Birincisi yayınlanan reklam süreleri, ikincisi ise yeni üretilen reklam adetleri (Ad Alert) dir.
Süre bazında baktığımızda, 2004 yılının ilk üç ayında, ulusal TV’lerde toplam 11.150.855 saniye (3097 saat) reklam izlemişiz. 2005 yılının aynı döneminde ise yayınlanan reklamların uzunluğu 14.517.514 saniyeye (4033 saat) yükselmiş. Yani süre bazında yaklaşık %30’luk bir artış var. Aynı artışı yayınlanan reklam adedlerinde de görmekteyiz. 2004 yılının ilk çeyreğinde toplam 456.066 adet reklam yayınlanmışken 2005’in aynı döneminde bu sayı 612.515’e yükselmiş.
Tek başına reklam yayın sürelerine ve adetlerine bakmak bizi yanıltabilir. Zira eskiden üretilmiş olan reklamlar pazarlık sonucu elde edilmiş indirimlerle tekrar yayınlanıyor olabilir. Bundan dolayı bakmamız gereken diğer bir endikatörümüz ise yeni üretilen reklamların sayısındaki artışlardır. Bu rakamlar sektörün üretkenliğinin iyi bir göstergesidir.
2004 yılının ilk çeyreğinde toplam 1441 adet yeni reklam üretilip yayına girmişken, 2005’in aynı döneminde 2293 adet yeni reklam üretilmiş. Yeni reklam üretimi demek, reklam ajanslarının, prodüksiyon ajansların, cast ajanslarının, reklam jingle’ı yapanların, kısacası ekmeğini reklamdan çıkaran herkesin işlerinin iyi gitmesi demektir. Yeni reklam üretimindeki artışın yaklaşık %60’a ulaşması sektörün kriz öncesi parlak günlerine dönmeye başlamasının bir göstergesidir.
Bu yılın ilk çeyreğinde en çok reklam yayınlayan TV kanallarının başında TGRT gelmekte. TGRT toplam 1,519.665 saniye reklam yayınlayarak birinci sırada yer alırken, ikinci sırada Kanal D (1.168.698) üçüncü sırada ise Show TV (1.145.931) yer almakta. TV’ye en çok reklam veren firmalar sıralamasında ise Unilever’i birinci sırada görmekteyiz. Yılın ilk çeyreğinde bu firma toplam 304.7 saat uzunluğundaki reklamlarıyla evlerimize konuk oldu. Unilever firmasının en yakın takipçisi Ülker’in ise yayınlattığı reklamların toplam uzunluğu 194.6 saat ulaşıyor.
BASIN REKLAMLARINDAKİ ARTIŞ
Basında yayınlanan reklamların gelişimini ölçmekte kullanacağımız endikatör ise yayınlanan reklamların alan ölçümüdür. Basın dünyasında geçerli olan alan ölçüm birimi Sütun/cm ölçüsüdür. Geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde basında toplam 6.333.959 sütun/cm reklam yayınlanmış. Bu yılın ilk çeyreğinde ise bu sayı 7.575.684 sütun/cm e ulaşmış. Geçen yıla göre basında yayınlanan reklamlarda yaklaşık %20’lik bir artış sağlanmış.
Basında en çok reklam alan gazetelerin başında Hürriyet gelmektedir. Hürriyet Gazetesi toplam yayınlanan reklamların %18’ini, Sabah Gazetesi ise %15’ini yayınlamış.Basında en çok reklam yayınlatan firma ise Türkcell’dir. Türkcell 2005’in ilk 3 ayında basında toplam 107,299 sütun/cm reklam yayınlatarak birinci olurken, onu sırasıyla Vatan Bilgisayar (91.035 st/cm) ve Akbank (84.704 st/cm) takip etmektedir. Basının bu önemli reklam verenlerinden Türkcell ve Akbank TV ve Radyonun da önemli reklam veren firmaları arasında yer aldığını belirtmekte yarar var.
RADYO’DA NELER OLUYOR
Bu mecra ile ilgili geçtiğimiz yıla ait verilerimiz olmadığından sadece bu yılın ilk çeyreğine bakmakla yetineceğiz. Ulusal yayın yapan 36 radyo kanalında yayınlanan reklamların toplam uzunluğu 19.193.728 saniyeye ulaşmış. Yaklaşık bir hesapla, ulusal radyolarda toplam 5331 saat reklam yayınlandığını söyleyebiliriz. Ulusal TV’lere bu sürenin 4033 saat olduğunu tekrar hatırlarsak süre bazında radyoların TV’lerden daha çok reklam yayınladığı ortaya çıkmakta. Buna karşın toplam reklam harcamalarının yaklaşık % 50-55’i TV’ye ayrılırken, radyoların toplam içindeki payı % 5’i geçmiyor.
Yılın ilk çeyreğinde en çok reklam yayınlayan radyoların başında Süper FM geliyor. Bu kanalda toplam 717.706 saniye reklam yayınlanmış. İkinci sırada yer alan TGRT FM’de 708.195, üçüncü sırada yer alan Moral FM’de ise 675.817 saniye reklam yayınlanmış. Radyoların en büyük reklam verenleri sıralamasında ise iletişimciler ve finans sektörüne ait firmalar ilk onda önemli bir yer tutuyorlar. Birinci sırada Telsim yer alırken, ikinci sırada Coca-Cola, üçüncü sırada ise Akbank bulunuyor.
TV, Basın ve radyolarla ilgili yapılan sıralamalarda grup reklamlarının ve barter anlaşmalarının da ölçümlere dahil olduğuna dikkat edilerek yaptığımız analizlerin değerlendirilmesi konusunda uyarmak isteriz.
